informatie
1. fam. M. de Jong - van Gelder

Hofdijkstraat 1 (voorheen 3)
Mozes de Jong, geboren 31.3.1870 Apeldoorn. Mozes de Jong is op 28.10.1943 overleden in Beverwijk op een (ons onbekend) onderduikadres. Daarom zal op de steen 'overleden' komen te staan. Mozes was getrouwd met Fredrika de Jong-van Gelder, 23.4.1871, geboren in Aalten. Zij is vermoord op 19.11.1943 in Auschwitz.
Het echtpaar had 4 zonen (Simon, Arnold, Isidoor en Julius) en 2 dochters (Julchen en Evelina) in deze volgorde. Op Julius na zijn alle kinderen getrouwd geweest. Alleen Arnold ('44) en Julius (42) hebben de oorlog niet overleefd. Van de kinderen woonde ten tijde van de oorlog alleen Evelina in Alkmaar die intussen getrouwd was met Raphael Elzas.
Mozes en Fredrika kwamen in april 1940 uit Apeldoorn naar Alkmaar en woonden in bij Matthijs Mol tot 22.5.1940 in de Lyceumstraat 58-54. Zij verhuizen dan naar de Hofdijkstraat 3>1 als hoofdbewoners van dat pand van 22 mei 1940 tot 1 mei 1941.
Vanaf 25.7.1940 woont Hendrika Kout uit Heerhugowaard als dienstbode bij hen. Zoon Simon en zijn vrouw Mietje met hun kinderen Menno en Henriëtte komen op 31.12.1940 vanuit Hillegersberg ook hier inwonen. Zij vertrekken weer op 1 april 1941 naar Bloemendaal. Op 1 mei 1941 vertrekken Mozes en Fredrika naar de Lyceumstraat 60>56 waar zij gaan inwonen bij Raphaël en Evelina Elzas - de Jong en hun 2 kinderen Jacob en Alfred.
Op 12.6.1941 vertrekken Mozes en Fredrika naar Kennemerstraatweg 33>29 met Hendrika Kout. Op 5.3.1942 volgt een gedwongen wegvoering naar Amsterdam maar korte tijd later zijn ze in Beverwijk in onderduik gegaan. Op 28.10.1943 is Mozes op het onderduikadres overleden. Waarschijnlijk daardoor is Fredrika in het vizier gekomen van de Duitse bezetter en weggevoerd naar Amsterdam, tijdelijk adres Biesboschstraat 32. Kort daarna moet ze op transport naar Westerbork, aankomst in Westerbork op 6.11.1943 en zij wordt in strafbarak 67 geplaatst. Amper een week later wordt zij per straftransport gedeporteerd (16.11.1943) naar Auschwitz en is daar vermoord op 19.11.1943.

In bovenstaande geschiedenis staan geregeld adressen met twee nummers: 60>56 etc. Dit betekent dat er na de 2e wereldoorlog een hernummering heeft plaatsgevonden van enkele panden in de diverse straten. Het eerste getal is het destijds bekende huisnummer, het tweede getal is het huidige huisnummer.

2. Hofdijkstraat 7

Salomon Prins
Vrouwtje Prins
Rosette van Praag
Helena Bouman

Salomon Prins

Koosje Kannewasser
bron beide foto's www.geni.com

2. fam. S. Prins - Kannewasser en inwonenden

Hofdijkstraat 7 (zie voor (familie-)verbanden ook Maclaine Pontstraat 9)
Salomon Prins, geboren op 27.3.1877 in Den Helder. Hij is vermoord op 2.7.1943 in Sobibor. Salomon was getrouwd met Koosje Kannewasser (1877) uit de Maclaine Pontstraat. Zij is in april 1935 overleden. Het echtpaar had 3 kinderen waarvan het eerste jongetje Jacob Salomon, geboren in 1908, na 2 dagen overlijdt. De twee andere kinderen Salomon Jacob (1911-1997) en Sophia (1919-1970) overleven de oorlog.
Zijn (inwonende) zus Vrouwtje Prins, geboren op 3.4.1873 in Den Helder is overleden in Westerbork op 25.4.1943. Op haar steen zal 'overleden' komen te staan.

Salomon was lid van de Ressortale vergadering NH van Amsterdam. Daarnaast was hij handelaar in galanterieën en ergens in Alkmaar had hij een winkel. In 1935 is Salomon weduwnaar geworden. Zijn zus Vrouwtje Prins is toen bij hem komen inwonen. Rosette van Praag werd winkeljuffrouw in de zaak van Salomon en kwam in de Hofdijkstraat 7 inwonen. Helena Bouman kwam ook daar inwonen en was hulp in de huishouding.
Rosette van Praag, 26.2.1883 Amsterdam - 30.4.1943 Sobibor.
De ouders van Rosette, Aron en Helena van Praag - de Jong, hadden 7 kinderen. Rosette was de 5e en had 2 zussen en 2 broers boven zich en onder zich 1 zus en 1 broer. Een oudere broer en een oudere zus waren voor de oorlog al overleden, de 5 andere kinderen, waaronder Rosette werden vermoord.
Helena Bouman, 9.5.1907 Beesd - 30.9.1942 Auschwitz.
De vader van Helena had uit zijn eerste huwelijk met Sara van Straten 8 kinderen. Helena was het 3^e kind uit zijn tweede huwelijk met Marianna Leviticus. De eerste 2 kinderen uit dit huwelijk waren al voor de oorlog overleden. Helena was als derde kind 5 jaar nagekomen. Zij komt ook uit Den Helder en was hulp in de huishouding bij Prins. Zij was vanaf 7.4.1941 inwonend en werd ook op 5.3.1942 als alle andere Alkmaarse Joden gedwongen uit Alkmaar te vertrekken. Laatste adres in Amsterdam samen met Vrouwtje en Rosette: Krugerplein 8. Op verschillende data zijn Salomon, Rosette en Helena uit Westerbork gedeporteerd en vermoord in Sobibor en Auschwitz.

3. Hofdijkstraat 10 

Salomon Emanuel Leuw
Sientje Leuw - Stern
Philip Levie Leuw

      Geen foto's van personen beschikbaar.

Geboorteakte van Salomon Emanuel Leuw, 5-10-1896 ((bron Regionaal Archief Alkmaar)

Trouwadvertentie van Salomon Emanuel Leuw met zijn eerste vrouw Lena (Leentje) Velleman
bron: genealogievanolga.blogspot.com

3. fam. E. L. Leuw - Stern

Hofdijkstraat 10
Salomon Emanuel Leuw, geboren op 5.10.1896 in Monnickendam, vermoord op 17.9.1943 in Auschwitz
Sientje Leuw-Stern, geboren op 17.1.1895 Coevorden, vermoord op 9.5.1945 in Midden Europa
Philip Levie Leuw, geboren op 26.11.1929 Alkmaar, vermoord op 17.9.1943 in Auschwitz

Salomon was importeur van rookartikelen, beëedigd makelaar en expert, koopman in antiquiteiten en makelaar in schildpadden. Hij werkte tevens voor de Joodse Raad.

Zijn eerste vrouw ( Leentje Velleman, geboren 29 augustus 1893) overlijdt in 1928, ze hebben samen 1 zoon, Hermanus Hartog Leuw. Hermanus (1920-1988) overleeft de oorlog. Salomon hertrouwd in 1929 met Sientje Stern.
De moeder van Leentje overleeft haar dochter. Zij verblijft tijdens de oorlog bij de gedwongen wegvoering van 5.3.1942 in het Elisabethziekenhuis, maar wordt na ontslag alsnog gedeporteerd. Zij zal bij de volgende steenlegging in het Emmakwartier in de Korte Landstraat voor haar huisje met een steen herdacht worden.

Terug naar Salomon: In zijn tweede huwelijk met Sientje Stern wordt Philip Levie geboren. Op 15.3.1942 gaan ze gedrieën naar Amsterdam en wonen in de Hofmeijerstraat 13-I. Vervolgens worden ze op 24.7.1943 naar Vught vervoerd, op 12.9.1943 weggevoerd naar Westerbork en op 14.9.1943 op transport gezet naar Auschwitz, waar vader Salomon en zoon Philip (13 jaar oud) op 17.9. 1943 worden vermoord. Sientje is ook om het leven gebracht maar waar is niet bekend. We zullen nooit weten wat er met Sientje gebeurt is: omgekomen tijdens een dodenmars in Auschwitz?

4. Rochdalestraat 32

Samuel Dresden
Rebecca Dresden - Pesaro

Van Samuel en Rebecca zijn geen foto's beschikbaar. Samuel had een zuster, Paulina Dresden, en zij heeft de oorlog overleefd. Een van haar kleinkinderen heeft een foto ter beschikking gesteld van Paulina tussen haar beide dochters Judith en Eva.

Paulina Dresden met dochters Judtih en Eva. (foto bewerking: Hugo Schuit)

4. fam. S. Dresden - Pesaro

Rochdalestraat 32.
Samuël Dresden, geboren op 15.8.1889 in Amsterdam, vermoord op 7.9.1942 in Auschwitz
Rebecca Dresden-Pesaro, geboren op 10.9.1883 Amsterdam, vermoord op 7.9.1942 in Auschwitz

Samuël was sigarenmaker. Hij trouwde in 1931 in Amsterdam met Rebecca Pesaro en zij woonden sinds 27.5.1935 in een huis van Woningbouwvereniging Rochdale. Samuël was het 4^e van de 10 kinderen van Emanuel en Eva Dresden - de Gorter. Beide ouders waren al voor de oorlog overleden, evenals 2 van hun 10 kinderen. Van de andere 8 kinderen en aangetrouwden het slechts een dochter de holocaust overleefd.
Rebecca Pesaro was van haar ouders Moses en Hanna Pesaro- van Minden het 5^e kind van 8 kinderen: 2 broers en 6 zussen. Twee zussen waren al voor de oorlog overleden, 6 overleefden de oorlog niet. Aan de familiekant van Rebecca Pesaro zijn geen verwanten gevonden.

Lilian Schuit, de kleindochter van Paulina Dresden (zij is de zus van Samuel Dresden, zie foto hiernaast) heeft een bijdrage geschreven. Deze is geplaatst na de geschiedenis van de familie Kannewasser ( nr. 7 ) 

5. K. van 't Veerstraat 20

Hartog Salomon Hamburger
Anna Hamburger - Zwaap
Margaretha Zwaap - Polak

Hartog Zwaap in 1925                                         Anna Hamburger met haar broer Michiel Zwaap

Alexander en Margaretha Zwaap met kleinkinderen               Margaretha Zwaap met haar kinderen

5. fam. H. S. Hamburger - Zwaap

K. van 't Veertraat 20

Hartog Salomon Hamburger, geboren op 21.5.1894 in Alkmaar, vermoord op 9.7.1943 in Sobibor.
Anna Hamburger-Zwaap, geboren op 29.8.1897 in Amsterdam, vermoord op 9.7.1943 in Sobibor.
Moeder van Anna: Margaretha Zwaap - Polak, geboren op 3.12.1868 in Amsterdam, overleden op 27.8.1942 in Amsterdam. Op haar steen zal 'overleden' komen te staan.

Hartog was stoffeerder en magazijnbediende. Hij trouwde met Anna Zwaap op 4.10.1923 en zij woonden in het huis  aan de K. van 't Veerstraat vanaf die dag tot de gedwongen wegvoering op 5.3.1942 naar Amsterdam. Het echtpaar bleef kinderloos.

De moeder van zijn vrouw, weduwe Margaretha Zwaap-Polak, woonde vanaf september 1928 bij hen in. Moeder Margaretha werd ook gedwongen op 5.3.1942 naar Amsterdam te gaan, waar zij op 27.8.1942 overlijdt. Zij is dan 74 jaar.

Anna Hamburger was het 3^e van de 4 kinderen van Margaretha.
Haar broers Simon, Wolf en Michiel zijn ook vermoord. Alleen de vrouw van de jongste broer overleefde. Op een van de foto's staat Anna met haar jongste broer Michiel die in augustus 1944 werd vermoord.

6. Brouwerstraat 20

Abraham Levie van Gelder
Sippora van Gelder - Prins
Helena Sophia van Gelder

Geen foto's beschikbaar.

6. fam. A. L. van Gelder - Prins

Brouwerstraat 20
Abraham Levie van Gelder, geboren op 6.6.1891 in Amsterdam, vermoord op 7.5.1943 in Sobibor.
Sippora van Gelder - Prins, geboren op 20.11.1888 in Amsterdam, vermoord op 7.5.1943 in Sobibor.
Helena Sophia van Gelder, geboren op 6.12.1918 in Amsterdam, vermoord op 16.7.1943 in Sobibor.De ouders van Abraham Levie waren Levie Abraham en Leentje Woudhuijzen, beiden al voor de oorlog overleden. Abraham Levie had 1 halfzus en 1 broer, beiden ook voor de oorlog al overleden.

Op 21.3.1918 trouwt hij met Sippora Prins, ze krijgen 1 dochter: Helena Sophia.
Sippora is een dochter van Mozes Prins (1865 - 1945) en Fijtje Prins - Coezijn (1864 - 1949). Abraham Levie was handelsreiziger/ magazijnbediende in de korsettenfabriek van (zeer waarschijnlijk) de heer Eckmann. Het echtpaar komt uit Amsterdam hier wonen in de Brouwerstraat op 26.2.1936. In februari 1937 komt Helena hier ook wonen, zij is kantoorbediende.
Van de drie familieleden Abraham Levie, Sippora en Helena is bekend dat ze uiteindelijk in Sobibor om het leven zijn gebracht.

7. Maclaine Pontstraat 9

Leon Salomon Kannewasser
Maartje Kannewasser
Aron Salomon Kannewasser
Jacomina Kannewasser - Oudkerk

Geen foto's beschikbaar.

7. fam. Kannewasser en Kannewasser - Oudkerk

Maclaine Pontstraat 9
Leon Salomon Kannewasser, geboren op 21.11.1879 in Den Helder, vermoord op 4.6.1943 in Sobibor.
De zus van Leon: Maartje Kannewasser, geboren op 18.3.1888 in Den Helder, vermoord op 4.6.1943 in Sobibor.
De broer van Leon: Aron Salomon Kannewasser, geboren op 7.9.1874 in Den Helder, vermoord op 5.3.1943 in Sobibor.
De vrouw Aron: Jacomina Kannewasser-Oudkerk, geboren op 7.11.1881 in Den Helder, vermoord op 5.3.1943 in Sobibor.

Er zijn (familie-)verbanden met het adres aan de Hofdijkstraat 7: zus Koosje Kannewasser was getrouwd met Salomon Prins

Vanaf 7.7.1934 woont familie Hans Eckmann en weduwe Bertha Eckmann-Goldschmidt op het adres aan de Maclaine Pontstraat.
Vanaf 7.7.1934 tot jan 1940 woont dienstbode Maartje Verhage hier bij in.
Per 30.10.1940 verhuist Hans Eckmann met zijn familie en moeder naar Hilversum.
Tussen 8.1.1941-20.5.1941 woont hier Johannes Congert en inwonend Cornelis Zaadnoordijk.
Tussen 3.7.1941-7.5.1942 woont Jansje van Zwanenberg hier.
Tussen 15.7.1941-26.8.1941 Betsy Cohen (kwam van en ging terug naar Cuijck.
Vanaf 4.6.1942- tot ver in de oorlog woont Willem Balvers hier.

Kannewasser familie:

Leon Salomon Kannewasser, Maartje Salomon Kannewasser, Aron Salomon Kannewasser zijn broers en zuster van elkaar. Zij kwamen uit een gezin van 15 kinderen. Oorspronkelijk kwam het gezin Kannewasser uit Den Helder, daar was Leon manufacturist.
Leon Salomon was sinds 1924 al weduwnaar. Hij had één zoon Salomon Leon Kannewasser. Het huwelijk van deze zoon is kinderloos gebleven.
Maartje was winkeljuffrouw en woonde in bij Leon.
Aron Salomon trouwde met Jacomina Oudkerk, hun huwelijk bleef kinderloos. Het is onduidelijk wanneer Aron en Jacomina naar Alkmaar kwamen, officieel niet aangemeld. Maar kwamen wel inwonen bij Leon en Maartje hier in de Mac. Pontstr. Nr 9.
Jansje van Zwanenberg (winkeljuffrouw) komt ook hier wonen, nadat zij tussen 5.3.1941 en 3.7.1941 in Hofdijkstr 7 bij fam Prins heeft gewoond. Jansje is de dochter van zus Eva Kannewasser. Moeder Eva was oa zus van Koosje (vrouw van Salomon Prins) maar ook zus van Leon, Aron en Maartje. Jansje overleeft  en trouwt in 1953 in Israël.
Dat Jansje bij de Prins/Kannewassers binnenkomt, heeft te maken met het feit dat zus Eva getrouwd is met Levie van Zwanenberg. Jansje is geboren in Oss.

Over de familie Dresden-Pesaro en de fam. Schuit

Paulina Dresden met dochters Judtih en Eva. (foto bewerking: Hugo Schuit)

Bij het plaatsen van de Herdenkingsstenen voor het echtpaar Samuel Dresden en Rebecca Pesaro in Alkmaar

Mijn grootmoeder Paulina Cardozo-Dresden (Amsterdam 9 april 1887-Amstelveen 30 juli 1972) was een zuster van Samuel Dresden. Op de foto zit ze tussen haar dochters Judith (Amsterdam 11 januari 1913-Sobibor 9 april 1943) links en mijn moeder Eva (Amsterdam 19 augustus 1916-Amstelveen 2 augustus 2007). Ze woonden op de Tugelaweg in Amsterdam, of haar dochters toen deze foto werd genomen nog thuis woonden weet ik niet.

Na de oorlog zocht mijn grootmoeder in Amstelveen, waar ze ondergedoken was geweest, een huis voor mijn ouders en mij. Ze had haar man, dochter en schoonzoon en al haar familieleden � drie broers en zes zusters met hun aanhang- verloren en dus was het niet meer dan vanzelfsprekend dat ze bij ons introk. Mijn ouders hadden sinds september 1942 ondergedoken gezeten in Haarlem; zonder mij, hun dochtertje van zeven maanden, ik groeide vanaf die tijd op in het gezin van mijn vaders beste vriend, eveneens in Haarlem.

Mijn grootmoeder, die nooit over haar verdriet om zoveel verloren familieleden heeft gesproken, was de spil van ons gezin; Oma Cardozo, zoals de hele buurt haar noemde, was een doenige bemoeial met een groot hart. Of haar broer Samuel daarin op haar leek zullen we nooit weten. Ze sprak graag over haar jeugd, hoe ze sigarenmaakster werd - ook haar jongere broer Samuel zat in de tabak - en over het drukke gezin waar ze uit voortkwam; vrolijke verhalen meestal, de droevige hield ze voor zichzelf. Verhalen waarin vaak dezelfde namen voorkwamen, ongetwijfeld ook die de van haar twee jaar jongere broer en zijn vrouw, die haar kleinkinderen, mijn broer en ik, nooit hebben gekend. Maar voor wie nu in Alkmaar de Herdenkingsstenen worden gelegd bij het huis van waaruit ze werden weggevoerd. Zodat alsnog het oude joodse gezegde in vervulling kan gaan: hun nagedachtenis zij tot zegen.

Lilian Schuit