5e STEENLEGGING 14 mei 2018

Langestraat 101

Samuël Menist (23.2.1896 - 30.9.1942)

Samuel Menist

Langestraat 101

Samuël Menist, 23.2.1896 Amsterdam – 30.9.1942 Auschwitz
Samuël was handelsreiziger voor een Franse benzinemaatschappij en had heel Noordholland als rayon onder zijn beheer. Dat was de reden dat hij uit Amsterdam op zeker moment naar Alkmaar verhuisde. Samuël was in 1926 getrouwd met Marianne Ansel en in 1932 werd hun dochter Betty geboren.

In opdracht van de Duitsers werd hij ontslagen en probeerde in het levensonderhoud voor zijn gezin te voorzien door allerlei producten te verkopen. Die varieerden van conserven, lederwaren en snuisterijen. Op 5 maart 1942 vertrekken ze gedwongen naar Amsterdam.

Samuël is naar Westerbork gebracht op 7 augustus 1942 en op dezelfde dag vanuit Westerbork naar Auschwitz gezet. Daar werd hij vermoord op 30 september 1942.
Marianne  is in juni 1944 in Westerbork aangekomen en in september van dit jaar op transport naar Theresienstadt gezet. Daar is ze bevrijdt.
Dochter Betty heeft overleefd door onderduik en na de oorlog zijn moeder en dochter herenigd en gingen weer wonen in hun huis in de Langestraat.

Langestraat 80

Benjamin van der Lijn  (30.12.1871 – 2.5.1943)
Reintje van der Lijn-Serlui (11.3.1873 – 21.5.1943)

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Langestraat 80

Benjamin van der Lijn, 30.12.1871 Middelburg – 2.5.1943 Amsterdam
Reintje van der Lijn-Serlui, 11.3.1873 Amsterdam  - 21.5.1943 Sobibor

Benjamin en Reintje trouwden in 1898 in Amsterdam en de woonkaart geeft als beroep van Benjamin aan ‘diamantversteller’.
In 1904 wordt hun dochter Gonda geboren in Amsterdam.
Hun vestiging in Alkmaar laat zien dat Benjamin van beroep veranderd was: hij heeft nu een herenmodewinkel waar hij ook eigenaar van is.

Met de gedwongen wegvoering van 5 maart 1942 gaan ze naar Amsterdam.
Daar hebben ze meer dan een jaar gewoond en daar is Benjamin ook overleden op 2 mei 1943.
Reintje is alleen naar Westerbork gestuurd in april 1943.
Op 18 mei 1943 wordt ze op transport gezet naar Sobibor, waar ze bij aankomst op 21 mei is vermoord.
Dochter Gonda overleefde.

Langestraat 37

Jacob Elzas ( 26.7.1877 - 7.9.1942)
Alida Elzas-Nol (7.6.1884 - 7.9.1942)

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Langestraat 37

Jacob Elzas, 26.7.1877 Alkmaar – 7.9.1942 Auschwitz
Alida Elzas-Nol, 7.6.1884 Monnickendam – 7.9.1942 Auschwitz

Op 5 maart 1942 moesten Jacob en Alida gedwongen samen naar Amsterdam vertrekken. Op 3 september 1942 werden ze naar Westerbork gebracht en gelijk op transport naar Auschwitz doorgestuurd op 4 september. Bij aankomst werden zij gelijk vermoord.

Hun 3 volwassen zonen, Rafaël, Abraham en Joseph met hun gezinnen overleefden de oorlog.

Langestraat 32a

David van Buuren ( 24.9.1881 -  4.6.1943)
Johanna van Buuren-Cohen (27.6.1896 - 4.6.1943)\

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Langestraat 32a

David van Buuren, 24.9.1881 Hoogeveen – 4.6.1943 Sobibor.
Johanna Cohen, 27.6.1896 Oldenzaal – 4.6.1943 Sobibor.

David is sinds 1935 weduwnaar van Duifje Koekoek, als hij in februari 1937 in Den Helder trouwt met Johanna Cohen.
Naast het werk in de winkel met werkmanskleding, waarvan Dientje Vet-Elzas, weduwe van Eliazar Wolf-Vet eigenaresse is, is hij ook leraar aan de Joodse School. Johanna, zo vermeldt de persoonskaart, is strijkster.
Ze zijn beiden gedwongen naar Amsterdam verhuisd in maart 1942.
Vanuit Amsterdam op transport naar Westerbork gezet in mei 1942 en gelijk doorgestuurd naar Sobibor, waar ze na aankomst op 4 juni gelijk vermoord zijn.

Houttil 16

Abraham de Vries (10.2.1875 - 10.04.1942)

foto wordt geplaatst indien beschikbaar

Houttil 16
Abraham de Vries 10.2.1875 Schagen – Overleden in Amsterdam op 10-4-1942
Abraham had een sigarenwinkel en was ook lotenverkoper.
Abraham was ongehuwd, maar woonde hier dichtbij zijn jongere broer Jacob de Vries die met zijn vrouw Rebecca van Praag in de St. Annastraat woonde.

Jacob en Rebecca de Vries hebben we herdacht op 30 oktober 2017 tijdens de 4e steenlegging.

Langestraat 15

Salomon Leefmans (14.9.1896 - 9.7.1943)
Betje Leefmans-Belinfante  (15.4.1897 - 9.7.1943)
Aron Leefmans (1.12.1923 – 2.2.1944)

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Langestraat 15

Salomon Leefmans, 14.9.1896 Leeuwarden – 9.7.1943 Sobibor.
Betje Leefmans-Belinfante, 15.4.1897 Amsterdam – 9.7.1943 Sobibor
Aron Leefmans, 1.12.1923 Amsterdam – 2.2.1944 Auschwitz

Salomon en Betje trouwden op 15 augustus 1918 in Watergraafsmeer.
Hun eerste dochter, Esther Liena overleed op 12 jarige leeftijd in 1931.
Aron was hun tweede kind en Beb, hun derde kind en tweede dochter, overleefde de oorlog.

Salomon Leefmans was colporteur en later filiaalhouder van Bataschoenen.
Op 30 oktober 2017 legden we herdenkingsstenen voor hem, zijn vrouw Betje en hun zoon Aron bij hun woonhuis aan de Zeswielenstraat in de Rekerbuurt.
Salomon, Betje en Aron vertrokken met z’n drieën gedwongen naar Amsterdam op 5 maart 1942.
Salomon en Betje kwamen via Vught naar Westerbork op 31.3.1943.
Zij werden op 6-7-1943 op transport gesteld naar Sobibor en bij aankomst op 9 juli 1943 gelijk vermoord.
Aron in in februari 1944 in Auschwitz vermoord.

Oudegracht 144

Elisabeth Polak-Polak (23.6.1859 - 9.4.1943)
Hartog Philip Benedictus Polak (28.7.1884 – 9.4.1943)
Jacob Benedictus Polak (3.2.1888 - 9.4.1943)
Judith Polak (3.2.1891 – 9.4.1943)
Mathilda Polak (30.6.1894 – 9.4.1943)
Roosje Polak ( 7.9.1899 – 9.4.1943)

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Oudegracht 144

Dit adres is de plaats waar het gezin van Elisabeth Polak-Polak hun dansinstituus Polak voerden. ( bij hun woonadres aan de Egmonderstraat zullen in 2020 herdenkingsstenen worden geplaatst).

Elisabeth Polak-Polak, 23.6.1859 Den Helder - 9.4.1943 Sobibor
Al sinds 1920 is Elisabeth weduwe en van beide zijden is de familie erg muzikaal. Zij woont samen met vijf van haar volwassen kinderen:
Hartog Philip Benedictus Polak, 28.7.1884 Den Helder – 9.4.1943 Sobibor, musicus
Jacob Benedictus Polak, 3.2.1888 Den Helder - 9.4.1943 Sobibor, dansleraar
Judith Polak, 3.2.1891 Den Helder – 9.4.1943 Sobibor
Mathilda Polak, 30.6.1894 Den Helder – 9.4.1943 Sobibor, danslerares
Roosje Polak, 7.9.1899 Den Helder – 9.4.1943 Sobibor

Zij zijn gedwongen weggevoerd naar Amsterdam op 5 maart 1942.
Daar hebben ze een jaar gewoond. In Westerbork komen ze samen aan op 3 maart 1943. Samen worden ze op transport gezet naar Sobibor op 6 april 1943 en bij aankomst op 9 april wordt moeder Elisabeth, 83 jaar oud met haar vijf volwassen kinderen vergast.

Zoon Mozes, die in het 'Apeldoornsche Bos' verbleef is hun al voorgegaan: hij is met het leeghalen van het 'Apeldoornsche Bos' van patiënten en personeel op transport naar Auschwitz gezet en daar 25 januari 1943 vermoord.

Het Apeldoornsche Bosch was een Joodse psychiatrische inrichting, die van 1909 tot 1943 gevestigd was aan de Zutphensestraat te Apeldoorn.

Groot Nieuwland 32

Hartog Drielsma (06.05.1911 - 31.07.1944)

Hartog Drielsma met Betje

Groot Nieuwland 32

Hartog Drielsma, 6.5.1911 Sneek – 31.7.1944 Auschwitz Chauffeur

Hij trouwde op 15.10.1940 met  Josephina Johanna Eijzenga.
Josephina was niet Joods en nam uit een eerder huwelijk haar zoontje Jelke Eize mee.

Hartog en Josephina krijgen dochter Betje, geboren in 1942.
Hartog wordt op transport naar Westerbork gezet op 26 mei 1943, maar wordt wegens zijn ‘gemengde’ huwelijk vrijgelaten op 27 juli 1943.
We weten niet wat er precies gebeurd is, maar het straftransport van 3 maart doet vermoeden dat hij was ondergedoken en ontdekt. Want op 4 februari 1944 wordt hij weer naar Westerbork gebracht en op 3 maart op straftransport gezet naar Auschwitz, waar hij op 31 juli 1944 wordt vermoord.
Onderduiken en ontdekt worden mondde altijd uit op een versneld doorsturen naar een vernietigingskamp.
Hartog’s zus en haar man en zijn jongere tweelingbroers zijn ook vermoord, allen in Auschwitz en een jaar voor Hartog.

Oudegracht 50

Leentje de Jong-van Dal (16.1.1875 – 24.9.1943)
Zoon: Simon de Jong (27.7.1900 - 14.1.1944)

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Oudegracht 50

Leentje de Jong-van Dal 16.1.1875 Rotterdam – 24.9.1943 Auschwitz
Leentje was sinds 1941 weduwe en ze had hier in dit pand een pettenwinkel.

Haar zoon Simon (27.7.1900 Alkmaar – 14.1.1944 Auschwitz) leek de handel van vader in lompen, cq ‘ongeregelde’ goederen overgenomen te hebben.
Leentje moet naar Amsterdam met de gedwongen wegvoering van 5 maart 1942. Op 18 september 1943 wordt ze naar Westerbork gebracht en gelijk op 21 september doorgestuurd naar Auschwitz, waar ze bij aankomst op 24 september wordt vermoord.

Simon is ongehuwd, wordt via Vught op 23 april 1943, naar Westerbork gestuurd op 12 september dat jaar. Simon wordt gelijk doorgestuurd na aankomst in Westerbork. Op 14 januari 1944 wordt hij in Auschwitz vermoord.

Laat 68

Sophia Deen (26.9.1870 – 26-1-1943)
Betje Deen (2.1.1878  – 26-1-1943)

foto's worden geplaatst indien beschikbaar

Laat 68

Sophia Deen, 26.9.1870 Alkmaar – 26.1.1943 Auschwitz
Betje Deen, 2.1.1878 Alkmaar – 26.1.1943 Auschwitz
Van Sophia wordt vermeld dat zij de eigenaresse is van de boeken- en tabakswinkel en dat Betje ‘linnennaaister’ is. Maar ze leven samen en zorgen samen voor de winkel.
Na de gedwongen vestiging in Amsterdam van 5 maart 1942 wonen ze daar op 3 verschillende adressen.
Op 23 januari 1943 gaan ze op transport naar Auschwitz, waar ze bij aankomst op 26 januari worden vermoord.