VOORTRAJECT PLAATSEN HERDENKINGSSTENEN
Voordat tot het plaatsen van Herdenkingsstenen kan worden overgegaan is er een heel traject te gaan. Eerst wordt een keuze gemaakt uit een lijst van Joodse bewoners van Alkmaar.
Al deze namen moeten worden geverifieerd. Hoe dit allemaal in zijn werk gaat kunt u onderaan dit artikel lezen.
Na dit proces wordt aan de Alkmaarse steenhouwerij Haker de opdracht gegeven de granieten platen te reserveren en voor te bewerken. Als alle namen definitief bekend zijn worden ze in de platen ingegraveerd en zullen door medewerkers van 072Stadswerk (voorheen Dienst Gemeentwerken) in het straatwerk worden geplaatst.
Daarvoor is toestemming van de gemeente Alkmaar nodig om in openbaar gebied het straatwerk te mogen aanpassen. Het voorbewerken gebeurt in opdracht van de gemeente Alkmaar ook door Stadswerk. Gedurende deze voorbereidingen wordt ook gezocht naar familieleden van de omgekomen Joodse burgers, buren die destijds naast hen woonden of mensen die op een andere manier betrokken waren. Hen wordt gevraagd of ze bij de steenlegging aanwezig willen zijn. Daarnaast zullen de huidige bewoners of eigenaren van de panden op de hoogte gebracht worden van het aanbrengen van de Herdenkingsstenen in het trottoir voor hun huis en wordt hun welwillende toestemming gevraagd. In enkele gevallen kan het zijn dat er op de bewuste plek geen voordeur meer bestaat omdat er een geheel ander pand staat. Ook dan wordt aan de bewoners of eigenaren toestemming gevraagd.
Uiteindelijk zijn de namen zodanig in volgorde en aantal gekozen dat er een goed te wandelen route mogelijk is en de medewerkers van Stadswerk voldoende tijd hebben om de Herdenkingsstenen aan te brengen. Daarbij willen we op elke plaats van steenlegging aandacht schenken aan de familie of personen die daar ter plekke hebben gewoond.
HERKOMST NAMEN EN ADRESSEN.
Voor de keuze van namen van Joodse medeburgers wordt de lijst gehanteerd die n.a.v. een verplichte registratie van Alkmaarse Joden op 7 februari 1941 is samengesteld op last van de Duitse bezetter. Deze lijst vermeldt de naam en voornaam, beroep, woonplaats, geboortedatum en -plaats, sterfdatum en plaats van overlijden. De lijst is terug te vinden in het boek van de heer J. D. Kila: Kaddiesj voor Joods Alkmaar, zie blz. 140. Hij gebruikte daarbij bronnen van het Regionaal Archief Alkmaar en het Gemeentearchief te Alkmaar. Vervolgens worden deze namen op meerdere manieren getoetst. In Alkmaar heeft na de 2e wereldoorlog in sommige straten hernummering plaatsgevonden. Verder moet het zeker zijn dat de betrokken personen inderdaad zijn omgekomen zoals de lijsten aangeven en dat er geen persoonsverwisselingen hebben plaatsgevonden.
Intussen is gebleken dat er ook niet geregistreerde Joden in Alkmaar verbleven, o.a. ten gevolge van evacuaties uit Den Helder. Met dit soort situaties moeten we met grote zorg en respect voor nabestaanden omgaan.
Het namen- en adressenonderzoek wordt door meerdere instanties of personen voor ons verricht:
De namen worden onderzocht door Herinneringscentrum Kamp Westerbork m.b.v.:
a. het Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland (www.joodsmonument.nl)
b. de Community Digitaal Monument (www.communityjoodsmonument.nl)
c. de originele lijsten van de Joodse Raad Amsterdam ten tijde van de oorlog
- De adressen worden getoetst door het Regionaal Archief Alkmaar.
- In Israel hebben we bij de eerste 4 steenleggingen een waardevol contact in de persoon van Max van Dam gehad.
Nog steeds maken wij dankbaar gebruik van zijn stamboomonderzoek via zijn website.
- De Historsiche Vereniging van Alkmaar ondersteunt ons bij de onderzoeken.
Al deze instanties en personen zijn wij dan ook veel dank verschuldigd.